De actualiteit van de Tweede Wereldoorlog

Emotioneren of leren?

Gerrit Breeuwsma (Rijksuniversiteit Groningen) voegde in zijn bijdrage nog een andere dimensie toe door aan te geven dat leerlingen ook zeer geïnteresseerd zijn in de militaire kant van de Tweede Wereldoorlog. Dit pleit ervoor om ook in dit opzicht een meer multi-perspectieve benadering te hanteren en het slachtofferperspectief te ontstijgen. Daarnaast adviseerde Breeuwsma om in oorlogseducatie het accent te leggen op leren in plaats van emotioneren, omdat het opleggen van emoties door leerlingen vaak als vervelend wordt ervaren. Veel educatie over de Tweede Wereldoorlog legt volgens Breeuwsma het accent op het beleven van de oorlog. Ook worden vaak romans en films gebruikt, zoals The Boy in the Striped Pyjamas, waarin een geromantiseerd beeld van het verleden wordt gegeven.

Vanuit een ontwikkelingspsychologisch perspectief is bekend dat mythische verhalen op jonge kinderen echter een grote impact kunnen hebben. Deze verhalen kunnen zich vastzetten als een narratief sjabloon, waarmee ze volgens Breeuwsma op een latere leeftijd lastig zijn te pareren. Zijn advies was dan ook om meer in te zetten op actieve vormen van onderwijs, waarin minder oordelen worden gegeven. Om beter aan te sluiten op de wereld van leerlingen zou bovendien het kindperspectief meer centraal moeten staan. Maar in het motiveren van leerlingen is het wel geboden om voorzichtig om te gaan met emoties.

Op de plek waar de expertmeeting werd gehouden lijkt deze combinatie van een focus op kinderen, maar zonder het overdragen van emoties, lastig te realiseren. Over de praktische impliciaties van de vele inzichten die op deze bijeenkomst werden geboden, is het laatste woord dan ook nog niet gezegd.